سینمای کودک و نوجوان؛ راهکارها و چالش‌ها
سینمای کودک و نوجوان گرچه از نیمه‌های ورود سینما به ایران شکل گرفت اما از «سازدهنی»(۱۳۵۱) امیر نادری تا «نارگیل ۲»(۱۳۹۴) سید داوود اطیابی مسیر دشواری را طی کرده است.
به گزارش روزنه هنر، سینمایی کودک و نوجوان ایران با «ساز دهنی» امیر نادری(۱۳۵۱)، «یک اتفاق ساده» سهراب شهد ثالث(۱۳۵۲) و «مسافر» عباس کیارستمی(۱۳۵۳) نیمه اول دهه ۵۰ شمسی متولد شد.
اما این گونه سینمایی پس از انقلاب و با آغاز به کار نخستین دوره جشنواره فیلم کودک و نوجوان در سال ۱۳۶۱ «حیات» یافت و دهه ۶۰ با آثار برجسته ای چون «خانه دوست کجاست؟» عباس کیارستمی، «شهر موشها» مرضیه برومند، «باشو غریبه کوچک» بهرام بیضایی، «گاویار» کیومرث پوراحمد، «سفر جادویی» ابوالحسن داوودی به بلوغ رسید.
اما سینمای کودکان و نوجوان گرچه همچنان سیر تطور خود را سپری می کند اما باید اذعان داشت، باید برای «بقا» رویکردهای نوینی را در پیش بگیرد.
جشنواره فیلم کودک و نوجوان رویداد فرخنده ای است اما نگاه صرف تولید برای این رویداد و چارچوب های مد نظر آن، خلاقیت را از کارگردان می زداید و باید به گونه ای باشد کارگردانان اثر خود را فارغ از نگاه جشنواره ای به سرانجام برسانند و به مخاطب عرضه کند.
نکته دیگر اینکه سینمایی کودک و نوجوان بستری رویاسازی برای این قشر سنی است و امروز استفاده از تجهیزات دیجیتالی و جلوه های بصری و تکنیکی در سینما، به خلاقیت کارگردانان بویژه برای آنانی که فیلم با مضامین کودک می سازند کمک شایانی می کند و باید برای تولید فیلم های پر مخاطب سینمایی کشور را به این ابراز تجهیز کرد.
سرمایه گذاری از دیگر بحث های کلیدی سینمایی کودک و نوجوان است. اتکا به بودجه دولتی کفاف فیلم های پرخرج با موضوع کودک و نوجوان را نمی دهد، از این رو باید چیدمان تولید از پروانه ساخت تا اکران به گونه باشد که سرمایه گذار ناامید نشود.
تربیت نیروی متخصص از دیگر عواملی است که می تواند سینمای کودک و نوجوان را در مسیر ارتقا قرار دهد. کادر سازی سبب می شود نیروهای تربیت یافته، انرژی خود را معطوف به تولید چنین آثاری متمرکز کند و جلوی طبع آزمایی که گاه نتیجه بخش نیز نیست، گرفته خواهد شد.
نکته مهمتر اختصاص سالن های سینمایی برای اکران فیلم های کودک و نوجوان است. چنین سالن هایی باید از تجهیزات مدرن پخش و صدا برخوردار باشد و مشوقی شود که کودک و نوجوان برای تماشای فیلم محبوب خود ترغیب شود.
دیگر اینکه سینمایی کودک و نوجوان نیاز به یک متولی ندارد. متولی مشخص می تواند برای وضعیت «حال» این گونه سینمایی سیاستگذاری کند و افق های پیشرفت را برای «آینده» آن ترسیم کند.
به هر روی سینمای ایران به سینمایی کودک و نوجوان برای تربیت نسل و هویت بخشی نیاز دارد و این نیاز بدون توجه موارد برشمرده قابل چشم پوشی نیست.
باید در نظر گرفت که سینمایی کودک و نوجوان ایران در دنیایی زیست می کند که کمپانی بزرگی چون والت دیسنی و میراماکس با «نیمو»، «داستان اسباب بازی ها» و «یخ زده»، ذهن کودکان و نوجوانان از چهار گوشه جهان را به تسخیر در آورده اند.
گرچه تقابل سخت است اما غفلت از سینمایی کودک و نوجوان نیز جایز نیست.
