خنجر آفرودسوارها بر قلبِ جنگل‌های هیرکانی
خروج گردشگری از حالت سنتی و در پیش گرفتن حالت مدرن آن در مازندران نظیر آفرودسواری در فضاهای بکر این استان به نوعی نواخته شدن زنگ آسیب زیست محیطی در منابع ملی به ویژه جنگل های هیرکانی به شمار می رود.
به گزارش روزنه هنر از ایرنا، سالهای نه چندان دور نشستن زیر سایه درختان در جنگل و روشن کردن آتشی با چوب خشکیده درختان لذتی را برای مسافران و گردشگران به ارمغان می آورد که تکرار این حس برایشان لذتبخش تر از دیگر تفریحات در آن محیط بود اما این روزها تفریحات در مازندران دیگر جای خود را به تفریحات مدرن و به قولی ماجراجویانه همچون ‘آفرود’ داده است که بدون تعیین خط مشی و چهارچوبی در محیط های بکر جنگلی استان اجرا می شود.
با باز شدن پای ماشین و موتور با لاستیک های سنگین و بزرگ به مناطق جنگلی مازندران برای تجربه لحظاتی لذتبخش برای گردشگران و مسافران بدون اینکه چهارچوب مشخصی داشته باشد به قیمت اثرات نامطلوب فرسایش و کوبیدگی شدید خاک و افزایش ریسک سیل‌خیزی، رشد نیافتن گیاه به‌دلیل کوبیدگی خاک، ایجاد آلودگی هوا و آلودگی شدید صوتی و به‌دنبال آن مزاحمت و کاهش امنیت منطقه برای حیات وحش، از بین رفتن برخی از حیوانات و مهاجرت اجباری برخی گونه ها تبدیل شده است.
آفرود به سبکی از تفریح گفته می‌شود که ورزشکاران با ماشین‌های ۲ دیفرانسیلی در مسیرهای سخت و پستی و بلندی‌های شدید اقدام به رانندگی می‌کنند. از جمله خودروهایی که در این ورزش استفاده می‌شود خودروهای شاسی بلند است و این خودروها معمولا قابلیت عبور از مسیرهای دشوار و مناطق صعب العبور را دارا هستند.
آفرود در مکان‌های مختلف برگزار می‌شود، از زمین های برفی، صخره‌ای و باتلاقی گرفته تا زمین های کوهستانی، کویر و… که برای رانندگی در هر کدام باید تجربه و قوانین مخصوص خود را رعایت کرد.
در ایران با توجه به تنوع طبیعت و وجود مکان‌های ویژه این ورزش، زمینه برای گذراندن اوقاتی خوش برای علاقه مندان این ورزش فراهم است. اگرچه خیلی از افراد آفرود سواری را برای هیجان و تفریحش انتخاب می کنند ولی می توان این تفریح را یک ورزش هم نامید، به دلیل آن که آفرود قوانین و شرایط مخصوص به خود را دارد و باید آن ها را رعایت کرد.
با وجود اینکه مازندران به دلیل شرایط جغرافیایی یکی از استان‌های مساعد و به قول علاقه‌مندان به این ورزش بهشت آفرود سواری است، اما حساسیت‌های زیست محیطی و نزدیکی منابع طبیعی استان به خطوط بحرانی و آسیب پذیری، همواره آفرود سواری به عنوان یکی از تهدید های محیط زیست و منابع طبیعی شمرده می شود.
بهمن آقایی از فعالان بوم گردی و حوزه گردشگری در مازندران بر حفظ مسائل زیست محیطی در گردشگری تاکید دارد و گفت : برنامه گردشگری در این استان با استفاده از همان داشته های طبیعی و بکر آن و رعایت مسائل زیست محیطی می تواند تجربه های لذتبخشی را برای مسافران و گردشگران در استان فراهم کند.
وی افزود : ورود بی برنامه و چارچوب هدفمند در تفریحات گردشگری در قالب تورهای آفرود و موتورسواری ضربه زننده به این بخش است.
آقایی ادامه داد : برنامه های تفریحی مسافران بدون لحاظ کردن معیارهای زیست محیطی تنها برجا گذاشتن زخم ردپای چرخ خودروها بر پیکره طبیعت مازندران است.
وی از انجام آفرود با عنوان ‘ آزادگشت ‘ ذکر کرد و گفت : برنامه های تفریحی باید کنترل شده و با رعایت چهار چوب های حفظ محیط زیست انجام شود که متاسفانه رویه فعلی برخی آفرود بازان در استان خارج از این قوانین است.
مهران حسنی یکی از فعالان حوزه گردشگری که معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری مازندران در سوابق مدیریتی او قرار دارد نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: آفرود از جمله برنامه های تفریحی مورد علاقه گردشگران است که این روزها نیز طرفداران خاص خود را دارد.
وی از آفرود به عنوان علاقه نوظهور تفریحی گردشگران و مسافران در این استان نام برد و گفت : هنوز سازمانی به عنوان متولی صدور برگزاری آفرود توسط آژانس ها و دفاتر مسافرتی وجود ندارد و تنها برگزار کننده هستند.
حسنی با اشاره به اینکه آماری از تعداد دفاتر و آژانس های مسافرتی فعال مازندران در برگزاری تورهای آفرودی وجود ندارد، افزود : به دلیل مشخص نبودن چهارچوب و ضوابط خاص در برگزاری این برنامه ها، افراد و گروه های آفرود باز آزادانه فعالیت می کنند.
وی با قبول آسیب دیدگی محیط زیست استان به خاطر فعالیت آفرودها، ادامه داد: حذف و یا برچیدن این نوع فعالیت های تفریحی گردشگری در استان تنها پاک کردن صورت مساله است و باید راه حلی برای آن تدبیر کرد.
این فعال حوزه گردشگری مازندران که نبود کمیته و کارگروهی برای ساماندهی فعالیت های آفرود در مناطق جنگلی و محیط زیست استان را ضعف پیش رو برای گردشگری دانست و افزود : کمیته ای متشکل از دستگاه های متولی و مرتبط از جمله استانداری، منابع طبیعی، میراث فرهنگی و محیط زیست با تعیین مکان ها ومسیرهای مشخص برای برگزاری آفرود می تواند در کاهش آسیب های زیست محیطی تاثیرگذار باشند.
وی تاکید کرد : برای حادتر نشدن این آسیب زیست محیطی باید برای تشکیل چنین مجموعه ای هر چه زودتر اقدام شود تا سرنوشت فعالیت آفرودبازان در فضاهای جنگلی مازندران مشخص شود.
در این میان اقدام اخیر فرماندهی نیروی انتظامی شهرستان سوادکوه در راستای اجرای طرح برخورد با خودروهای آفرودی در این شهرستان موضوع قابل بحثی است به طوری که فرمانده انتظامی سوادکوه از توقیف ۲۴ خودروی تغییر وضعیتی در اجرای طرح برخورد با خودروهای آفرودی در آن شهرستان خبر داد.
سرهنگ سعید مهدوی گفت: با توجه انجام تغییرات غیر قانونی در ظاهر خودروها و ایجاد آلودگی صوتی و همچنین مزاحمت برای دامداران در مناطق کوهستانی و مراتع دامی و پیشگیری از تخریب محیط زیست توسط تعدادی از جوانان آفرود سوار، اجرای طرح جمع آوری خودروهای تغییر وضعیت داده شده، در دستورکار ماموران انتظامی قرار گرفت.
وی افزود: در اجرای این طرح، ماموران انتظامی پاسگاه ورسک و یگان امداد این شهرستان در اقدامی عملیاتی ۲۴ خودرو که در آن تغییرات وضعیتی ایجاد شده بود را در مناطق بالادستی شناسایی و توقیف کردند.
فرمانده انتظامی سوادکوه با اشاره به معرفی رانندگان خودروهای توقیفی به مرجع قضایی، تصریح کرد: هرگونه تغییر در وضعیت ظاهری خودرو طبق قانون نقص فنی محسوب شده و در صورت مشاهده خودروی مورد نظر متوقف خواهد شد.
