نوزدهمین شبِ کارگردان برگزار شد؛ بزرگداشت اکبر زنجان‌پور و تقدیر از ژاله علو
نوزدهمین شبِ کارگردان به همت انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران، به آیین نکوداشت اکبر زنجان‌پور اختصاص داشت. این برنامه با استقبال مخاطبان و حضور جمعی از چهره‌های فرهنگ و هنر، یکشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد. اجرای این مراسم برعهده محمد سلوکی بود.
به گزارش روززنه هنر، در آغاز این مراسم، شهرام گیل‌آبادی رییس انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران در این مراسم گفت: حضور تک‌تک عزیزان در این مراسم برایمان ارزشمند است و از همگی تشکر می‌کنم. امروز تولد استاد سمندریان است. در واقع بنا به سنت، شب کارگردان را در شب تولد ایشان برگزار کردیم. به هر ترتیب همگی ما از استاد سمندریان تاثیری گرفته‌ایم و وامدار ایشان هستیم. به نمایندگی از انجمن صنفی کارگردانان تئاتر باید بگویم که ما در نوزدهمین شب کارگردان، تصمیم گرفتیم که مدالیوم انجمن را به استاد اکبر زنجان‌پور اهدا کنیم. علاوه بر این، هیات مدیره انجمن کارگردانان تئاتر ایران، تصمیم گرفت تا از سه تن دیگر نیز تقدیر به عمل آورده و تندیس انجمن را به آنها اهدا کند. ژاله علو، علیرضا کوشک جلالی و علی شمس این افراد هستند.
او افزود: ما در سال گذشته سعی کردیم تا اقدامات خود را به سمت عملیاتی شدن ببریم. همچنین در سال جاری نیز تلاش می‌کنیم تا با ایجاد طراوت و شادابی، ظلم‌پذیر نباشیم. تئاتر عرصه حقیقت، حقانیت، نقد و تحلیل است. بنابراین هر کسی که وارد آن می‌شود، اگر زمینه آن را نداشته باشد، در آن دفن خواهد شد. همچنین لازمه حضور در این هنر توسعه فردی است. سال گذشته از زنده یاد آتیلا پسیانی تقدیر به عمل آمد، امسال نیز یاد او را گرامی می‌داریم و برایش از خداوند بهترین‌ها را خواستاریم.
در ادامه کلیپ سخنرانی سال گذشته زنده یاد آتیلا پسیانی پخش شد و مورد تشویق حاضران قرار گرفت.
احسان حاجی‌پور، دبیر انجمن کارگردانان تئاتر ایران نیز در بخش بعدی این مراسم، دلیل انتخاب علی شمس را خلاقیت در درام نویسی و پژوهش و ترجمه متون تئاتری عنوان کرد و متن تقدیرنامه انجمن کارگردان تئاتر ایران از او را خواند.
در ادامه صدرالدین زاهد با حضور روی سن، لوح تقدیر و جایزه انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران را به علی شمس اهدا کرد.
علی شمس در ادامه با تشکر از انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران گفت: از اینکه به یاد من بودید، تشکر می‌کنم. امیدوارم مسیر و راه روزگار طور دیگری بچرخد تا ما که تئاتر تولید می‌کنیم، بتوانیم کار خود را انجام دهیم و تبعاتی گریبانمان را نگیرد.
در بخش بعدی این مراسم آرش دادگر عضو انجمن کارگردانان تئاتر ایران گفت: یک سال پیش تماس تلفنی از سوی کارگردان بزرگی داشتم. صحبت با او برایم افتخار بزرگی بود. بنابراین استاد صدایشان می‌کردم. اما ایشان به من گفت که برخی من را علیرضا، برخی کوشک و برخی جلالی صدا می‌کنند؛ بنابراین لطف کن و به من نگو استاد. هنوز نتوانستم به ایشان به غیر از استاد چیزی بگویم.
او در ادامه ضمن خواندن متن تقدیرنامه انجمن کارگردانان تئاتر ایران، دلیل انتخاب علیرضا کوشک جلالی برای این تقدیر را، اعتبار به تئاتر ایران و توجه بسیار زیاد به تئاتر شهرستان عنوان کرد.
علیرضا کوشک جلالی در ادامه گفت: از همگی تشکر می‌کنم. آرزو دارم که دیگر خبر اعدام نشنویم.
در ادامه مراسم محمد رحمانیان ضمن خواندن پیام انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران برای ژاله علو، بخشی از نمایشنامه روزهای رادیو که اشاره‌ای به خانم علو و چهره آزاد دارد را برای حاضران خواند.
او در ادامه دلیل انتخاب ژاله علو برای این تقدیر را، حضورش در عرصه‌های مختلف بازیگری و کارگردانی تئاتر و رادیو و عرصه‌های دیگر معرفی کرد که راه را برای حضور فعال خانم‌ها در عرصه هنر باز کرده است.
در ادامه مراسم، پیام صوتی ژاله علو که در مراسم حضور نداشت، برای حاضران پخش شد و مورد تشویق قرار گرفت.
او در بخشی از این پیام گفت: فکر می‌کنم بزرگ‌ترین ارزش برای هر هنرمندی این است که نتیجه کار خود را روی مردم ببیند. بنابراین این برایم افتخاری است که توانستم کارهایی را انجام دهم که هنوز به نیکی از آنها یاد می‌شود.
سپس ایرج راد به نمایندگی از ژاله علو روی صحنه حاضر شد تا لوح تقدیر و جایزه او را دریافت کند. اما هایده حائری با حضور روی صحنه، ضمن تشکر از حضور و حمایت مردم حاضر در این برنامه گفت: حس کردم در این لحظه جای یک زن خالیست. خانم علو را از ۴ سالگی می‌شناسم. ایشان دوست صمیمی دو تا از عمه‌های من بودند. ایشان به همراه طوسی حائری از اولین کسانی بودند که در رادیو تهران برنامه اجرا کرده‌اند. حیف است که جایزه ایشان را یک آقا بگیرد. بنابراین من این جایزه را به نمایندگی از خانم علو می‌گیرم و به ایشان می‌رسانم.
در بخش بعدی این مراسم کلیپی از اکبر زنجان‌پور پخش شد و مورد تشویق حاضران قرار گرفت.
محمود دولت آبادی در ادامه این مراسم گفت: مهدی فتحی دوست مشترک من و اکبر بود. روزی با او قدم می‌زدیم؛ ناگهان به هم گفتیم: آنهایی که کار هنری نمی‌کنند، چه می‌کنند؟ اکبر زنجان‌پور تا جایی که من خبر دارم، در تمام این سال‌ها سعی کرده است، هنر بورزد ولی به هر ترتیب در زمان‌هایی، موانعی ایجاد شده که اجازه ادامه پیدا کردن این موضوع داده نشده است.
او در ادامه با اشاره به استقبال حاضران بیان کرد: آنچه مایه خرسندی است، این اجتماع است که به نشانه دوستی با جامعه تئاتر تشکیل شده و بسیار گرامی است.
او در ادامه با اشاره به موانعی که در طول حیات تئاتر وجود داشته است، بیان کرد: لازم نیست همیشه چیزی شود، همینکه هستید و همتی دارید که این شب‌ها را برگزار کنید، یعنی شدید و هستید. چون هیچ جایزه‌ای در انتظار هنرمند نیست. امیدوارم همیشه باشید.
محمد رحمانیان در ادامه این برنامه گفت: اولین مواجه من با اکبر زنجان‌پور، نمایش «همه پسران من» و ایفای نقش فوق‌العاده او بود. این نمایش سبب شد تا بفهمم که راهم را در زندگی فهمیده‌ام؛ زیرا اثری بود که بیشترین تاثیر را روی من گذاشت. بعد از آن نمایش «مروارید» ایشان را دیدم که آن هم حیرت انگیز بود. از آقای اکبر زنجان‌پور بسیار ممنونم.
در ادامه این مراسم، بخشی از نقش آفرینی اکبر زنجان‌پور در نمایش «نگاهی از پل» به کارگردانی زنده‌اید حمید سمندریان که در سال ۵۱ اجرا شده است، برای حاضران پخش و مورد تشویق قرار گرفت.
مسعود دلخواه در بخش بعدی این مراسم گفت: با درود به حاضران و علاقمندان به اکبر زنجان‌پور و تشکر از انجمن کارگردانان تئاتر ایران برای برگزاری این مراسم. درود ویژه برای کسی که شبیه هیچکس نیست؛ بازیگر و کارگردانی بی‌نظیر و انسانی آزاده و بی‌مانند؛ عالیجناب اکبر زنجان‌پور.
او ادامه داد: اینجا نیامده‌ام تا از سوابق هنری آقای زنجان‌پور بگویم؛ زیرا بسیاری از آن مطلع هستید. خیلی سخت است که بخواهیم در چند دقیقه درباره شخصیت انسان‌ها به خصوص هنرمندان صحبت کنیم. با این همه به اینجا آمده‌ام تا از دشواری اکبر زنجان‌پور بودن صحبت کنم. اکبر زنجان‌پور بودن ساده نیست؛ بنابراین صحبت کردن درباره او نیز ساده نیست.
دلخواه در ادامه بیان کرد: اولین خاطره‌ام از آقای زنجان‌پور به ۱۹ سالگی و زمان دانشجویی مربوط می‌شود. در اداره تئاتر آن زمان، نمایشی به کارگردانی رکن‌الدین خسروی دیدم که اکبر زنجان‌پور و بهروز بقایی در آن بازی می‌کردند. اکبر در آن نمایش، بالای ۲۰ نقش را ایفا کرد. او آن زمان ۳۱، ۳۲ سال داشت. اما صدا و طراوتی که در تغییر نقش‌ها داشت، هنوز به خاطرم مانده است. من شاگرد آقای رکن الدین خسروی بودم که نقطه مشترک بین من و اکبر زنجان‌پور بود. آقای خسروی آن زمان به من گفت تو روزی نقشی را بازی می‌کنی و در سن ۵۰ سالگی همان نقش توسط زنجان‌پور به من پیشنهاد شد.
این کارگردان تئاتر در ادامه بیان کرد: اکبر زنجان‌پور بودن دشوار است؛ چون هر کسی می‌تواند، بازیگر، کارگردان، انسان و خودش باشد ولی همه اینها را یک جا داشتن کار هر کسی نیست. اکبر زنجان‌پور همه اینها را دارد. اگر او را کاریزماتیک‌ترین بازیگر ایرانی معرفی نکنیم؛ قطعا یکی از کاریزماتیک‌ترین بازیگران ایرانی است که از خود بودن او ناشی می‌شود. حق و شایستگی ایشان است که یک جایزه بازیگری به اسم او ثبت شود تا هر سال به یک بازیگر جوان اهدا شود. نه فقط به خاطر اینکه او بازیگر خوبی است؛ بلکه به خاطر نظم، شخصیت و انسان بودن اکبر زنجان‌پور. امیدوارم این جایزه سبب شود تا اسم اکبر زنجان‌پور تا ابد باقی بماند.
نوید محمدزاده در ادامه این مراسم گفت: وقتی قرار باشد از استاد زنجان‌پور حرف بزنم، خجالت می‌‌کشم. ولی می‌خواهم بگویم خیلی دوستتان دارم. امیدوارم فرصتی فراهم شود تا کنار هم روی صحنه نفس بکشیم و کنارتان یاد بگیرم. سلامت باشید و سرحال.
اکبر زنجان‌پور در ادامه این مراسم گفت: امشب به قدری از من تعریف شده است که گیج شده‌ام. البته بعد از شنیدن این تعاریف است که مسئولیتمان بیشتر می‌شود. مسئولیت اینکه تماشاگر و نخ نامرئی که بین هنرمند و تماشاگر وجود دارد را جدی بگیریم. این ارتباط نانوشته و همه موارد در پس ایجاد فضایی است که مهم‌ترین اتفاق است. وظیفه ما به عنوان هنرمند تئاتر این است که سعی کنیم تصویری که دیده نمی‌شود را بسازیم و آنکه گفته نمی‌شود را بشنویم و به تماشاگر خود پیشنهاد بدهیم. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که کمتر می‌توان حرف زد. پس باید آنچه باید گفت را نگفت و آن را در فضا رها کرد. از این همه محبت به خودم می‌بالم و در عین حال شرمنده‌ام. این اتفاق مسئولیتم را بیشتر می‌کند. ایبسن می‌گوید قوی‌ترین آدم کسی است که تنهاست بگردیم و تنهایی خود را پیدا کنیم که حیف است.
در ادامه متن بیانیه انجمن صنفی کارگردانان تئاتر توسط شهرام گیل آبادی خوانده شد. این متن به ۶ دهه فعالیت اکبر زنجان‌پور و تلاشی که او برای اعتلای هنر کرده است، اشاره کرد.
سپس با حضور همسر اکبر زنجان‌پور، اسماعیل خلج، محمد رحمانیان، محمود دولت‌آبادی، ایرج راد، صدرالدین زاهد و تعدادی دیگر از چهره‌های فرهنگ و هنر از اکبر زنجان‌پور تقدیر شد و به او مدالیوم انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران اهدا شد.
