رونمایی از کتاب «ساعت دیروز»/ شعر سپید کمتر در موسیقی به کار گرفته شده است
جمعی از اهالی فرهنگ و هنر در رونمایی از کتاب «ساعت دیروز» نوشته مریم بذری بر استفاده بیش از پیش از شعر سپید در موسیقی تاکید کرده و یادآوری کردند که شاعر را میتوان با دو یا سه شعر شناخت.
به گزارش روزنه هنر، مجموعهشعر «ساعت دیروز» سروده مریم بذری در شهر کتاب فرشته رونمایی شد.
بیژن شکرریز در این مراسم اظهار کرد: به عنوان یک معلم در رشته هنر از نوجوانی این شانس را داشتم که با رضا سید حسینی آشنا شدم و در ۱۷ سالگی هنرستان میرفتم. من هنرستان عکس میگرفتم و به همراه سید حسینی برای عکاسی از اخوان ثالث رفتم.
وی ادامه داد: شانس دوم من نصرت رحمانی بود با او از اینجا تا رشت زندگی کردیم و لحظات بسیاری را با هم طی کردیم و شانس سوم من حسین منزوی بود که دق کرد. با اینکه با شاملو کنتراس نگاهی داشتیم اما اولین بار در منزلش با او گفت وگو کرد.
این مستندساز و عکاس توضیح داد: شعر در تمام زندگی انسان وجود داشته است و وقتی مادری طفلی را به دنیا میآورد برای او شعر میخواند. گاهی فکر میکنم تفکیک شعر فرمی است. بزرگ مرد غزل یعنی هوشنگ ابتهاج و سیمین بهبهانی غزل میگویند و در مقابل سهراب سپهری آنگونه شعر میسراید و در نگاه دیگری اخوان ثالث وقتی در ۱۳۳۳ با صفر قهرمان در گوشه زندان قاصدکی را در لا به لای سیم خاردارها میبیند با مدادی شعر قاصدک را مینویسد.
شکرریز یادآور شد: شاملو برای دختران آبایی و وارتان شعر مینویسد و اخوان برای ارغوان گوشه خانه شعر مینویسد. حس شاعر حال انسان را خوب میکند. به محمود دولت آبادی گفتم نویسنده اول باید تخیل و سپس احساس داشته باشد اما شاعر احساس درونی خود را به صورت تصویر پیاده میکند. سیمین دانشور برای هوشیار همسرش شعر مینویسد که احساس اوست و معتقدم شاعر یک سینماگر است. به علی حاتمی میگفتیم شاعر سینمای ایران و معتقدم شاعر بغض، غم و شادی خود را در قالب شعر بیان میکند.
این مستندساز با بیان اینکه نویسنده «ساعت دیروز» را نمی شناختم و در انتشارات زمستان با وی آشنا شدم اظهار کرد: این کتاب مستقل است و شعر سپید است. شعر سپید را شاملو پایه گذاری کرد و او نیمایی شعر میگوید؛ همانند فروغ یا یدالله رویایی. شاملو در نیمه راه مسیری را بنام شعر سپید برای خود یافت میکند که بدون قید و آزاد است. برخی اهالی موسیقی به شعر سپید ایراد میگیرند و خوانندگان نمی توانند آنرا بخوانند و حسین علیزاده این ایراد را به شعر سپید دارد اما مشکاتیان، علیرضا قربانی و شهرام ناظری و شجریان از کار نیما و اخوان میخوانند.
شکرریز توضیح داد: ما از شعر سپید در موسیقی کمتر استفاده کردیم؛ شعر سپید پایه گذاری در فرانسه دارد و من کتاب «ساعت دیروز» را خواندم اول مجذوب نامش شدم. دیروز، معنای فلسفی دارد دیروز یک زندگی و پیشینه ای از گذشته است. همه ما «ساعت دیروز» داریم. وقتی شعرها را میخواندم تصویر زنی را میدیدم که از عشق و درد و ناامیدی و امید میگوید و اگر نام مریم بذری را حذف کنیم حس زنانه خودنمایی میکند. حس دیگرم این بود شاعر این اثر نگاه جامع شناسی و روانشناسی و به اصطلاح کف خیابانی دارد.
وی گفت: شعر زنانه و محتوا زنانه است اما شاعر تفکر و اندیشه او فمینیستی نیست. چیزی که در سووشون میبینیم. به این نویسنده تبریک میگویم و تاکید میکنم حس زنانه و روانشناسی به شاعر کمک کرده است.
شکرریز با بیان اینکه امروز کتاب های بد زیاد میخوانیم افزود: امروز شاملو و نصرت رحمانی، سپانلو و براهنی نیست اما منتقد خوبی مانند مجابی هست.
هرمز علیپور نویسنده و شاعر نیز در این مراسم با بیان اینکه سرآمد شاعران موج نو احمدرضا احمدی بود اظهار کرد: حرکت های شعری در جهت تکمیل و انطباق شعر ایران با وضعیت قالب شعر و مسائل جهانی است و در همه کشورها شعر کلاسیک وجود دارد.
وی ادامه داد: وقتی صحبت از شاعر میکنیم حرف از شاعر حرفه ای میزنیم؛ دهها هزار نفر شعر گفتهاند اما نیما، شاملو، رویایی و… ماندگار شدند. افرادی را داشتیم که با چند شعر درخشش داشتند اما به دلیل نداشتن پشتکار ماندگار نشدند و در نهایت جرقهای بودند.
این نویسنده تصریح کرد: شعر آوانگارد با تاخیر فاز شناخته میشد. شعرایی داریم که پس از ۵۰ سال تاخیر فهمیدند که بیژن الهی شاعر خوبی بود. امروز شعر را نمیتوان به دلیل انتشارات به مخاطب شناساند. اکثر شاعران دوران طلایی ما، با شعر کلاسیک شروع کردند و شعر سپید را نباید ساده انگارانه دید.
علیپور تاکید کرد: آهنگ و چفت و بست کلمات در اشعار سپید دیده میشود و هر کلمه، سنگ بی ربطی نیست. امروز شاعرانی داریم که از افراد وزین هستند و مخاطب دارند و در زمینه غزل هم تحولاتی ایجاد شده است. هیچ قالب شعری گناهی ندارد و این شاعر است که مزدور است یا آزاده. خوشا به حال منتقدانی که شاعر هم هستند.
وی با بیان اینکه نصرت رحمانی یا آتشی تمام زندگی خود را وقف شعر کردند اظهار کرد: شاعر را میتوان با دو یا سه شعر شناخت. شعر کوتاه درخشان گفتن سخت است و این مهم با کاریکلماتور متفاوت است و دست شاعر را رو میکند. شعر بذری در کتاب «ساعت دیروز» حول و محور زمان در ارتباط با زندگی انسان دارای تامل است.
رویا تفتی، شاعر و نویسنده نیز در این مراسم اظهار کرد: «ساعت دیروز» را خواندم ترجیح میدانم روی آن عنوان سپید درج نشود زیرا شعر خوب، خواندنی است. این مجموعه در سه قسمت دیروز، امروز و فردا منتشر شده و دلیل این تقسیم بندی را نمی دانم.
این مجموعه۱۶۸صفحه است و میشد این اشعار را به دو کتاب تبدیل کرد. شاعر در این مجموعه درگیر پرگویی نیست.
مریم بذری نویسنده کتاب «ساعت دیروز» نیز در انتهای این مراسم با تقدیر از حاضران، بخش هایی از کتاب را برای مخاطبان خواند.
مریم بذری متولد چهارم تیر ۱۳۶۱ اولینمجموعه شعر خود را سال ۱۳۹۶ با عنوان «با خیال تو و این بادبادک» شامل شعرهای کوتاه به همراه عکسهایی از مریم نهاله توسط نشر شب چله به چاپ رساند. او سال ۱۳۹۷ به همراه حنیف خورشیدی، مجموعه شاعران «اشرف دو» را که شامل اشعار شاعران شرق مازندران بود وارد بازار نشر کرد که به چاپ دوم رسید.
سومین کتاب اینسراینده با عنوان «ساعت دیروز» در سه فصل «دیروز، امروز و فردا» دستهبندی و در مجموع با ۹۹ شعر سپید در ۱۶۸ صفحه گردآوری و توسط انتشارات فصل سپید زمستان منتشر شده است.